Organizasyon sözcüğü çeşitli anlamlar taşımaktadır. Sözcük, çok genel anlamı ile, amaca yönelik olarak kurulmuş bir yapı’yı, veya bir yapılandırma sürecini çağrıştırmaktadır. Bu kitap, adından da anlaşılacağı üzere, organizasyonları tasarım ve yapılandırma ilke ve süreçleri, yani makro bakış açısından ele alıp inceleyecek, açıklamaları da o yönde yapacaktır.
Günümüzde işletme yönetimi ve organizasyonunun, bir bilim olmaktan çok sanat olduğu, bundan başka da bir şey olmadığını ileri sürenler bulunmaktadır. Bunun yanında, bilimci bakış açısından yönetim işlevleri ve organizasyonlar(yapı veya süreç) ile ilgili alanlarda uygulamaya dönük “yöneticilik” bakış açısı ile ve bilimsel bilgi üretimi ile “bilgi birikimi sağlamak” amacına yönelik olarak yapılmış çalışmalara yaygın olarak rastlanmaktadır.

Tüm bu gelişmelere rağmen, organizasyon teorisinde bilgi üretimi güvenilirliği ve geçerliliğinin henüz doğa bilimleri düzeyinde olmadığı, Amerika kökenli nesnel mantıkla yapılan çalışmaların dağınık bir görünüm verdiği, Avrupa kökenli öznelci bakış açılı çalışmaların ise marjinal bulunduğu, bu nedenle de bilimsel temelli teorik çalışmaların iş dünyası yöneticilerine yarar sağlayamayacağı yönünde kaygılar da bulunmaktadır. Bu gelişmeler günümüzde değişmeden devam etmektedir ve çalışmalarda her hangi bir bütünleşme henüz gerçekleşmemiştir.
Yukarıda açıklanan gelişmelerin ışığı altında kitabımızda organizasyonlar(işletmeler),
uygulamaya dönük olarak, olgu ve sorunlarda yaklaşımlar ve çözümler içeren bilimsel temelli teori ve yöntemleri yorumlayıcı ve açıklayıcı(descriptive) bir şekilde ve “yönetici bakış açısı” ile ele alınmış ve incelenmiştir. Bu bağlamda bir ders aracı olarak, bilimsel temelli bilgileri uygulamaya dönük olarak aktarmayı amaçlayan kitap, salt teorik nitelikli bilgi üreten bir eser olarak kabul edilmemelidir.

İçerik
Kitapta organizasyon tasarımı ve yapılandırma süreci ile ilgili açıklamalar, disiplinlerarası bir yaklaşımla, “tematik” olarak ele alınıp, kolayca anlaşılabilir bir şekilde açıklanmıştır. Bu bağlamda “sosyal yapılandırma” konularını kapsayan açıklamalar, “Yönetim ve Organizasyon” disiplini kapsamında yer alan bilgilerden oluşturulmuştur.
Ancak bir işletmenin yapılandırılması süreci sadece sosyal yapılandırma konularını ele alıp tamamlamakla bitmemektedir. Sosyal yapılandırma konularının belirlenmesi ile birlikte, bu görevleri ve ilişkileri gerçekleştirecek çalışanların işletmeye kazandırılması da önem arz etmektedir.
Yani sosyal yapılandırmanın yanında “insani yapılandırma”nın gerçekleştirilmesi de gerekmektedir.
İşletmenin yapılandırılması konusunda başka bir husus da, işlerin nerede yapılacağı ve işyerinde yerleşim düzeninin nasıl sağlanacağı hususudur. “Fiziki yapılandırma” olarak adlandırılan bu önemli husus, Üretim Yönetimi disiplini kapsamında yer alan “yer seçimi” ve “yerleşim düzeni” konularını kapsamaktadır.
Bu üç temel yapılandırma alanı(sosyal, insani, ve fiziki yapılandırma) ilgili açıklamalara kitapta yer verilecektir.
Kitabımızın ilk üç bölümünde organizasyonlarla (işletme) ilgili kavramlar ve teorik yaklaşımlar ele alınmıştır.
– Birinci bölümde temel kavramlar, organizasyon-işletme özellikleri, faaliyette bulunulan çevre, organizasyonun amacı gibi konular açıklanmaktadır.
– İkinci bölümde teorik açıklamalar yer almakta ve klasik ve neoklasik yönetim yaklaşımları ele alınarak incelenmektedir.
– Modern(sistem ve durumsallık) ve postmodern yönetim yaklaşımları üçüncü bölümde yer almaktadır.
Dördüncü ve dokuzuncu bölümler arası sosyal yapılandırma konularına ayrılmıştır.
– Dördüncü bölümde farklılaşma sürecinin önemli konusu olan işbölümü ve uzmanlaşma ile ilgili açıklamalar bulunmaktadır.
– Bütünleşme süreci ile ilişkili bölümlendirme konuları beşinci bölümde açıklanmaktadır.
– Altıncı bölümde emir-komuta ve koordinasyon düzeni,
– Yedinci bölümde işletme yapıları yer almaktadır.
– Sosyal yapılandırmaya etki eden faktörler arasında bulunan stratejik amaçlar ve çevre ile ilgili olarak yapılmış öncü araştırmalar sekizinci bölümde,
– Yine sosyal yapılandırmaya etki eden faktörler arasında bulunan kullanılan teknolojiler, ölçek ve güç ilişkileri ile ilgili çalışmalar dokuzuncu bölümde bulunmaktadır.
– Onuncu bölümde insani yapılandırma yer almaktadır.
– Onbirinci bölümde fiziki yapılandırma konuları ile ilgili açıklamalara yer verilmiştir.

– Ek Bölüm-A da, organizasyon-işletme tasarımı, yapılandırması ile ilgili uygulamalar için pratik çözümler, öneriler bulunmaktadır.
– Ek Bölüm-B, yapılandırma konularını tartışarak öğrenmeye yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu bölümde iş yaşamında bazı örneklere dayandırılarak yazar tarafından kurgulanmış(gerçek olmayan) olaylar tartışılmak ve çözüm üretmek maksadı ile yer almaktadır.
Ayrıca her bölümde bazıları “Bilgi Notu”, çoğunluğu da “Farklı Paradigma” başlığı altında okuma parçaları yer almaktadır. Kitap’a ek olarak hazırlanan “Öğretim Elkitabı”ında, kitap bölümlerinin kısa bir özeti, tüm şekil ve grafiklerin PP sunumları, ve soru bankası bulunmaktadır.